Waarom het voor een vrouw aanzienlijk moeilijker is om kapitein van een superjacht te worden
De rol van kapitein van een superjacht is op zich al een van de meest veeleisende in de maritieme wereld: het beheren van een miljoenenjacht, het aansturen van de bemanning, het onderhouden van contacten met eigenaren en gasten, het waarborgen van naleving van regelgeving en veiligheid op zee. Voor vrouwen is de weg naar die functie echter vaak moeilijker, niet alleen vanwege de technische eisen van het werk, maar ook vanwege historische tradities, genderdiscriminatie, structurele belemmeringen en culturele verwachtingen.
Hieronder volgen de belangrijkste belemmeringen waarmee vrouwen te maken hebben — en enkele redenen waarom deze blijven bestaan.
1. Lage vertegenwoordiging en gebrek aan zichtbare rolmodellen
- Uit gegevens blijkt dat vrouwen slechts ongeveer 2 % van de jachtkapiteins uitmaken.
- Ook het aantal opleidingen en instromers is laag: in sommige instellingen is het aantal vrouwen dat professionele zeil-/jachtkapiteinscursussen volgt bijvoorbeeld veel kleiner dan het aantal mannen.
- Wanneer de sector aan de top zo door mannen wordt gedomineerd, is het voor vrouwen moeilijker om zich daar een plaats voor te stellen, en minder zichtbare succesverhalen betekenen minder aanmoedigingen voor de volgende generatie.
Impact: Zonder veel vrouwen in de pijplijn kunnen aspirant-vrouwelijke kapiteins zich geïsoleerd voelen, een gebrek aan mentoren of sponsors hebben en eerder uitzondering dan regel zijn, wat het pad op zich al moeilijker kan maken.
2. Genderdiscriminatie, stereotypen en culturele verwachtingen
- Een belangrijke factor is wat in een artikel “een kwestie van zelfvertrouwen” wordt genoemd: vrouwen moeten vaak niet alleen even gekwalificeerd zijn als mannen, maar ook zelfverzekerder en gezaghebbender overkomen in functies die traditioneel door mannen worden bekleed. Superyacht News
- Sommige insiders uit de sector erkennen dat oudere bemanningsleden of eigenaren misschien nog steeds de voorkeur geven aan een mannelijke kapitein, puur uit een diepgewortelde verwachting.
- Volgens onderzoek hebben vrouwen in de maritieme sector en de jachtindustrie onevenredig vaak te maken met intimidatie, discriminatie of pesterijen: zo zei 20 % van de vrouwen dat ze “vaak/altijd” discriminatie of intimidatie hadden ervaren van eigenaren/bemanningsleden/gasten, tegenover 8 % van de mannen. iswan.org.uk+1
- Naast de professionele druk is er ook sociale druk: vrouwen kunnen vragen krijgen over hun fysieke kracht, bekwaamheid, geschiktheid voor langdurig verblijf op zee, of ze wel passen in de ‘dekkcultuur’. Superyacht Content+1
Impact: Deze vooroordelen zorgen voor extra hindernissen: vrouwen moeten mogelijk herhaaldelijk hun competentie bewijzen, kunnen te maken krijgen met een tragere voortgang, worden mogelijk strenger beoordeeld en kunnen subtiele (of openlijke) weerstand ondervinden, simpelweg vanwege hun geslacht.
3. Fysieke, logistieke en levensstijlvereisten
- De functie van kapitein van een superjacht vereist lange werkdagen, langdurige afwezigheid van huis, een grote persoonlijke veerkracht en de bereidheid om snel beslissingen te nemen in technisch of operationeel uitdagende omgevingen.
- Vrouwen die kapitein willen worden, kunnen ook te maken krijgen met maatschappelijke verwachtingen op het gebied van gezin, levensplanning en het combineren van gezinsverplichtingen – zaken die voor mannen in traditionele maritieme beroepen een andere tijdsbesteding vereisen. Zoals een vrouwelijke kapitein opmerkte: de functie past niet altijd even goed bij stereotiepe gezinsrollen, en dat is “een extra hindernis waarmee rekening moet worden gehouden”.
- De hutten en leefomstandigheden aan boord kunnen de zaken ook bemoeilijken voor vrouwelijke dek-/brugofficieren in gemengde bemanningsomgevingen (badkamers, slaapvertrekken, veiligheid/privacy).
Impact: Deze eisen hebben niet alleen gevolgen voor vrouwen, maar in combinatie met minder ondersteunende structuren (mentoren, rolmodellen, flexibele opties) kunnen ze de drempel om kapitein te worden onevenredig hoog maken.
4. Uitdagingen op het gebied van loopbaanontwikkeling, vaartijd en licenties
- Om kapitein van een superjacht te worden, moet je over het algemeen beschikken over: jarenlange vaartijd (aan dek of als officier), relevante licenties (Master 3000GT, of gelijkwaardig, afhankelijk van de vlag/staat), en aantoonbare leiderschaps-, navigatie- en technische vaardigheden.
- Voor vrouwen die later beginnen of vanuit andere sectoren overstappen naar de jachtvaart, kan het moeilijker zijn om voldoende zeetijd op te bouwen en een netwerk op te bouwen (waar mannen wellicht gemakkelijker toegang toe hebben). Uit een campagne bleek bijvoorbeeld dat tussen 2006 en 2018 slechts 60 vrouwen van de 1210 mensen zich hadden gekwalificeerd als senior jachtvaarder. yachting-pages.com+1
- Het feit dat sommige banen op superjachten niet op grote schaal worden geadverteerd (“het gaat om wie je kent, niet om wat je weet” is een klacht) maakt het nog moeilijker om die eerste kapiteinsfunctie te krijgen.
Impact: Zelfs als een vrouw technisch even gekwalificeerd is, kan de combinatie van minder toegang tot zeetijd, minder zichtbaarheid in de pijplijn en minder informele netwerkmogelijkheden de voortgang vertragen en het bereiken van de functie van kapitein veel uitdagender maken.
5. Voorkeuren van eigenaren en de sector / structurele belemmeringen
- Sommige eigenaren of charterklanten kunnen onbewuste vooroordelen hebben: ze geven de voorkeur aan een mannelijke kapitein omdat “dat altijd zo is geweest”. Een professional uit de sector merkte op dat ze soms nog steeds wordt gefeliciteerd wanneer ze als kapitein wordt voorgesteld, alsof het een bijzondere prestatie is, puur omdat ze een vrouw is.
- Bemiddelingsbureaus en managementbedrijven organiseren de personeelsbezetting nog steeds met het oog op cabine-indelingen en gemengde bemanningen, wat kan beperken hoeveel vrouwen worden geplaatst in functies op de brug/het dek/de machinekamer versus functies in het interieur of als stewardess.
- De structuur van promoties erkent mogelijk niet volledig de waarde van niet-traditionele loopbaantrajecten of deeltijdbanen. Sommige vrouwen kiezen ervoor (of voelen zich gedwongen) om een onderbreking in te lassen (bijvoorbeeld voor hun gezin), wat van invloed kan zijn op de tijd die ze in hun functie doorbrengen of de tijd die ze op zee doorbrengen.
Gevolgen: Deze structurele problemen betekenen dat zelfs als vrouwen capabel zijn, hun carrièrepad nog steeds meer belemmerd kan zijn, trager kan verlopen of meer doorzettingsvermogen kan vereisen in vergelijking met hun mannelijke collega's.
6. Wat wordt er gedaan – en wat moet er nog gebeuren?
Het goede nieuws is dat de sector langzaam aan het veranderen is:
- Campagnes zoals She of the Sea moedigen vrouwen aan om functies op het dek of in de machinekamer te vervullen en bevorderen de zichtbaarheid van vrouwelijke kapiteins.
- Sommige vrouwelijke kapiteins met veel ervaring zeggen dat het nu “niet moeilijker” is om het respect van de bemanning te winnen, hoewel ze erkennen dat er vroeger belemmeringen waren.
- Meer artikelen en bewustwording rond discriminatie, intimidatie en geestelijke gezondheid van bemanningsleden helpen de risico's en de noodzaak van beter welzijn voor bemanningsleden onder de aandacht te brengen.
Om echte gelijkheid te bereiken, zijn echter nog een aantal stappen belangrijk:
- Mentorschapsprogramma's die specifiek vrouwen in dek-/officierfuncties ondersteunen bij het bereiken van een kapiteinsfunctie.
- Proactieve inspanningen van reders, beheermaatschappijen en bemiddelingsbureaus om vrouwen aan te nemen/in aanmerking te nemen voor kapiteinsfuncties, en niet alleen voor symbolische functies.
- Flexibele loopbaanstructuren, zodat vrouwen (of wie dan ook) die om familiale of andere redenen een pauze willen inlassen, niet worden benadeeld. li>
- Een cultuuromslag aan boord en bij het aannemen van personeel, zodat competentie, leiderschap en resultaten worden beoordeeld zonder vooringenomenheid op basis van geslacht, en de ‘machocultuur op het dek’ wordt vervangen door inclusieve professionaliteit.
- Zichtbaarheid: hoe meer vrouwelijke kapiteins we zien aan het roer van grote superjachten, hoe meer het begrip ‘vrouwelijke kapitein’ gewoon ‘kapitein’ wordt.
7. Tips voor aspirant-vrouwelijke kapiteins
Als je een vrouw bent die superjachtkapitein wil worden, zijn hier enkele praktische overwegingen:
- Bouw bewust je zeetijd op: streef naar gevarieerde ervaring (dek, brug, navigatie, grote jachten).
- Zoek mentoren (mannen of vrouwen) die voor je opkomen, je helpen netwerken en je ondersteunen bij het behalen van licenties en het vinden van een baan.
- Zelfvertrouwen is belangrijk: zoals in een artikel wordt gesteld, is echt zelfvertrouwen (geen arrogantie) een belangrijke onderscheidende factor.
- Wees voorbereid op het ‘extra’ werk: het kan zijn dat je je competentie duidelijker moet aantonen dan sommige van je mannelijke collega's. Beschouw dit als onderdeel van het traject, niet als een last.
- Kies eigenaren en beheermaatschappijen die diversiteit en een vooruitstrevende cultuur waarderen — deze bieden vaak de beste omgeving voor vooruitgang.
- Blijf zichtbaar en vertel verhalen: door op te komen voor je standpunten, zichtbaar te zijn en open te zijn, help je de deur openen voor de volgende generatie.
Kapitein van een superjacht worden is voor iedereen moeilijk. Maar voor vrouwen wordt de uitdaging verergerd door ondervertegenwoordiging, vooroordelen (soms onbewust), structurele barrières en de extra inspanning die nodig is om door te breken in een rol die van oudsher door mannen wordt gedomineerd. Met de juiste mentaliteit, ondersteuning en omgeving is het doel haalbaar — en naarmate meer vrouwen slagen, wordt de weg toegankelijker voor degenen die volgen.
Hier zijn enkele inspirerende profielen van vrouwen die doorgebroken zijn in de superjacht-/maritieme wereld. Hun verhalen kunnen dienen als krachtige casestudy's over vrouwen die kapitein van een superjacht worden.
1. Jenny Matthews
Achtergrond en loopbaan
- Jenny komt uit Nieuw-Zeeland en groeide op met roeien, wat een teken was van haar vroege onafhankelijkheid en gedrevenheid.
- Toen ze 18 was, besloot ze niet naar de universiteit te gaan (voor een studie bedrijfskunde), maar in plaats daarvan een carrière in de zeilsport na te streven, nadat een buurman die kapitein van een superjacht was haar ogen had geopend.
- Ze realiseerde zich al vroeg dat de functies op het dek/de brug sterk door mannen werden gedomineerd (“niemand wilde toen vrouwen op het dek aannemen”).
- Ze begon op de interieurafdeling en vroeg vervolgens een kapitein om haar te begeleiden bij functies op het dek. Na verloop van tijd behaalde ze haar officiersbrevet en richtte ze ook “She of the Sea” op, een gemeenschap/platform dat vrouwen in functies op het dek en in de techniek ondersteunt.
Waarom dit verhaal belangrijk is
- Jenny's verhaal benadrukt bewuste keuzes, zelfvertrouwen en van koers veranderen (van de verwachte interieurroute naar dek/brug) – nuttig om te illustreren hoe vrouwen vaak niet-traditionele routes moeten volgen.
- De oprichting van haar community laat zien hoe zichtbare rolmodellen en ondersteuning door collega's helpen om de sector voor anderen te veranderen.
Belangrijk citaat
“Ik wist toen ik begon dat het voor mij waarschijnlijk veel moeilijker zou zijn om de ladder te beklimmen” — Jenny Matthews
2. Kelly Gordon
Achtergrond en loopbaan
- Kelly was professor scheikunde voordat ze overstapte naar het zeilen. Ze zei: “Op dat moment wist ik niet eens het verschil tussen stuurboord en bakboord.”
- Ze werd uitgenodigd om als matroos mee te varen op een charterjacht en werd begeleid door de kapitein. In de loop der jaren werkte ze zich op en behaalde ze de vereiste kwalificaties (500-tons licentie en bezig met 3000-tons).
- Kelly benadrukt het belang van haar stem om andere vrouwen aan te moedigen: “Ik moet mijn stem gebruiken om andere vrouwen aan te moedigen hun dromen na te jagen, of dat nu kapitein worden is of iets heel anders.”
Waarom dit verhaal belangrijk is
- Haar overstap vanuit een totaal andere sector laat zien dat vrouwen wel degelijk kunnen instromen en succesvol kunnen zijn, zelfs als ze niet in een maritieme functie beginnen.
- Het mentorschap speelt een belangrijke rol: iemand die haar onder zijn hoede nam, was voor haar een cruciale factor.
- Ook benadrukt ze de extra inspanning: in een door mannen gedomineerde omgeving werken om haar bekwaamheid te bewijzen en zich bewust zijn van haar unieke positie als vrouw in die functie.
Belangrijk citaat
“Het is zo gemakkelijk voor hen om deel uit te maken van het interieur, omdat het lijkt alsof ze de meisjes binnen en de jongens buiten plaatsen. ” — Kelly Gordon Dockwalk
3. Maria Grazia Franco
Achtergrond & loopbaan
- Kapitein van het privéjacht “MY Halo”. Achtergrond in scheepsbouwkunde/nautica: ze studeerde scheepsbouwkunde aan de universiteit.
- Ze begon met duiken en functies als dekmatroos/divemaster, en groeide vervolgens door naar het dek/de brug.
- Ze erkent: “Als vrouw in een door mannen gedomineerde sector moeten we beter zijn dan mannen.”
Waarom dit verhaal belangrijk is
- Haar carrièrepad onderstreept het verschil in verwachtingen: vrouwen hebben vaak het gevoel dat ze beter moeten presteren dan hun collega's om serieus genomen te worden.
- Haar technische achtergrond doorbreekt ook het stereotype dat vrouwen zich moeten beperken tot taken op het gebied van interieur of service – zij stapte over naar de technische/dek-/brugzijde.
- Ze geeft een krachtige boodschap mee aan aspiranten: "Werk hard, zet je in ... investeer in je kennis en voorbereiding ... geef nooit op.“
Belangrijk citaat
”Gasten waren vroeger nogal verrast, sommigen zelfs erg enthousiast, dat ze een vrouwelijke kapitein hadden." — Maria Grazia Franco MB92
4. Carol Benbrook
Achtergrond & loopbaan
- Kapitein van het 3.000 GT-jacht “SANAM” (gebouwd door Palmer Johnson). Ze behaalde haar 3.000 GT-licentie in 2002 en is al 22 jaar kapitein (vanaf 2024).
- Haar liefde voor de zee begon al vroeg (haar vader liet haar kennismaken met zeilen) en ze werkte als zeilinstructrice in haar tussenjaar voordat ze de “jachtwereld” betrad.
- Ze zegt: “Ja, ik heb extra uitdagingen meegemaakt ... het combineren van mijn carrière met het moederschap ... het overwinnen van genderdiscriminatie in het begin van mijn carrière.”
Waarom dit verhaal belangrijk is
- Dit is een langdurig verhaal over aanhoudend succes in de topklasse (jachten van 3000 GT+). Nuttig om te laten zien dat “het mogelijk is en gedaan is”.
- Ze benadrukt het aspect van balans tussen werk en privé: de uitdaging van het gezinsleven/moederschap in combinatie met de eisen van de rol van kapitein.
- Haar erkenning van vroege genderdiscriminatie laat zien dat het niet om een schoolvoorbeeld gaat. De sector kent echte culturele/historische barrières.
Belangrijk citaat
“Het combineren van beide [carrière en moederschap] was een uitdaging die veerkracht en steun vereiste.” — Carol Benbrook Worth Avenue Yachts
5. Kapitein Sandy Yawn
Achtergrond en loopbaan
- Sandy begon op haar twintigste te werken in de watersport/onderhoud, zonder duidelijke maritieme carrière voor ogen.
- Gedurende tientallen jaren werkte ze zich op via verschillende functies, kreeg ze te maken met stereotypen en werd ze in 2015 bekend door het tv-programma Below Deck Mediterranean.
Wat haar hielp slagen- Langdurige volharding en kansen grijpen wanneer die zich voordeden (onderhoud → bemanning → dek/brug)
- Bereidheid om zichtbaar te zijn, zich uit te spreken, anderen te begeleiden
Welke barrières ze tegenkwam
- Als vrouw in een zeer door mannen gedomineerde sector meldt ze dat ze expliciet werd afgewezen voor een kapiteinsfunctie omdat ze een vrouw was. C
6. Kapitein Kathy Pennington
Achtergrond en loopbaan
- Kathy komt uit Kaapstad, Zuid-Afrika. Haar eerste zeilervaringen met haar vader leidden tot een baan als duikinstructeur, bootrestaurateur en jachtbezorger.
- Later behaalde ze de status van kapitein op de 36 meter lange zeilketch “Tiziana”.
Wat haar hielp slagen
- Diverse ervaring: duikinstructie, restauraties, bootleveringen – niet de “traditionele” route waarbij je alleen op het dek werkt
- Doorzettingsvermogen bij het opbouwen van zeetijd en het vervullen van meerdere rollen
Welke barrière kwam ze tegen?
- Omdat ze begon in functies die niet direct gericht waren op het kapiteinschap, moest ze haar pad opbouwen met behulp van niet-lineaire functies (wat langer kan duren).
7. Kapitein Casey Burrows
Achtergrond en carrièrepad
- Australische achtergrond; begon als bemanningslid op walvisspotboten, stapte over naar dekfuncties op jachten en nam vervolgens het commando over op de 42 m lange MY Ruya. Superyacht News
- Ze merkte op dat de reactie van leveranciers/de industrie soms ‘grappig’ was voor een vrouwelijke kapitein, maar haar focus lag op het werk en niet op de nieuwigheid.
Wat haar hielp om te slagen
- Een duidelijke beslissing om over te stappen van functies die als ‘typisch vrouwelijk’ worden beschouwd (op het interieur) naar functies op het dek/de brug
- Intensieve opbouw van vaartijd (dubbele seizoenen, minder vakantiedagen) om aan de licentievereisten te voldoen
Welke barrières kwam ze tegen
- De perceptie van de sector (‘ben ik een pionier?’) en misschien een tragere acceptatie door sommige leveranciers/collega's.
8. Kapitein Ellie Younis
Achtergrond en loopbaan:
Ellie kwam in 2014 in de superjachtindustrie terecht als tijdelijk dekmatroos. Binnen vijf jaar werkte ze zich op tot eerste stuurman. Quay Group
Wat haar hielp om te slagen:
- Ze klom op van matroos → bootsman → eerste stuurman, waarmee ze een duidelijke opwaartse carrière maakte.
- Bereidheid om verantwoordelijkheid te nemen, nieuwe vaardigheden te leren en te accepteren dat vooruitgang betekent dat je uit je comfortzone moet stappen.
Welke barrière kwam ze tegen:
- De stap naar de functie van “officier” was intimiderend: “de bemanning ... keek naar mij voor advies en vertrouwde erop dat ik snelle en juiste beslissingen zou nemen.”
- Impliciet: minder gevestigde mentorprogramma's voor vrouwen in buiten-/dekkfuncties.
Profiel 2: Lisa Dijkshoorn
Achtergrond en loopbaan:
Lisa, van Nederlandse/Caribische nationaliteit, begon in 2005 op charter- en transportjachten en behaalde in 2022 haar certificaat als maritiem officier 3000GT. Ze was eerste stuurman aan boord van het (charter)schip “Sherakhan”.
Wat haar hielp slagen:
- Jarenlange ervaring met uiteenlopende werkzaamheden (dagcharters, transport, zeiljachten), waardoor haar vaardigheden zijn verbreed.
- Strategische zet: het formaliseren van haar kwalificaties (Maritime Officer 3000GT) om in aanmerking te komen voor senior functies aan dek.
Welke barrière kwam ze tegen:
- De kloof tussen ervaring en formele licentie: pas toen ze haar kwalificaties had geformaliseerd, kon ze in aanmerking komen voor senior functies.
- Het feit dat dergelijke “niet-typische” loopbaantrajecten (bezorgingscharters, zeiljachten) mogelijk ondergewaardeerd worden in vergelijking met traditionele trajecten.
Als de superjachtindustrie het beste talent wil aantrekken en behouden, moet zij beginnen met te erkennen dat bekwaamheid geen geslacht kent. Opleidingsinstanties, jachteigenaren en beheermaatschappijen kunnen allemaal een rol spelen, van het opzetten van mentorennetwerken en eerlijkere wervingspraktijken tot het promoten van vrouwen die al leiding geven.
De volgende generatie kapiteins kijkt toe, en wat zij vandaag zien, zal bepalen of zij geloven dat de brug morgen voor hen openstaat.
Het tij keert misschien langzaam, maar het keert wel. Elke vrouw die haar sporen verdient, een bemanning aanstuurt of de brug betreedt, opent de deur een beetje verder voor de volgende. De uitdaging is nu om ervoor te zorgen dat die deuren open blijven, niet als uitzonderingen, maar als het nieuwe normaal. De superjachtindustrie gedijt op uitmuntendheid en innovatie; het is tijd dat we diezelfde principes toepassen op gelijkheid op zee.
Wat mij betreft, na meer dan vier decennia in deze industrie, heb ik de superjachtwereld onherkenbaar zien veranderen. Van kleine jachthavens en familiebedrijven tot enorme wereldwijde operaties met technische verfijning die voorheen voorbehouden was aan marinevloten.
Toch blijft het gebrek aan vrouwen in de kapiteinsstoel een van de weinige dingen die niet zijn veranderd. Het talent is er, de kwalificaties zijn haalbaar en de passie is onmiskenbaar. Wat ontbreekt, is de kans en de collectieve wil om leiderschap op zee echt voor iedereen open te stellen.
Zolang we niet meer vrouwen aan het roer zien, blijft de superjachtwereld slechts half zo sterk als hij zou kunnen zijn.
John Brewster
.jpg)
